تبلیغات کلیکی و کسب در آمد لطفا کلیک کنید برای حمایت از ما

جستجو در کل مطالب این وبلاگ

۱۳۸۸ شهریور ۱۳, جمعه

دانستنی هایی در باره سقط جنین

شنبه 7 مرداد 1385

دانستنی هایی در باره سقط جنین

دانستنی هایی در باره سقط جنین

آشنایی با واژگان

1- سقط (Abortion): به مرگ جنین در داخل رحم در سه ماه اول حاملگی گفته می شود.

2- کروموزوم ( Chromosome ) : کروموزوم یکی از اجزاءداخل سلولی است که وظیفه انتقال ژنها را بر عهده دارد.

3- دیابت شیرین( Diabete Mellitus ): بیماری است که در ان قند خون به علت نبودن هورمون مربوطه بالا می رود.

4- پروژسترون( Progestron ): یکی از هورمونهای جنسی زنانه است که توسط تخمدانها ترشح می شود .

5- پلاکت( Platelet ) : یکی از اجزاء خون است که در لخته شدن خون تاثیر دارد.

»»» انواع سقط بر اساس علائم بالینی چیست ؟

1) سقط غیر قابل اجتناب

زمانی سقط غیر قابل اجتناب است که ادامه حاملگی غیر ممکن باشد . معمولا در این موارد خونریزی کاملا واضح و گاهی زیاد است دردهای زیر دل آزاردهنده است به عبارتی زایمانی زودتر از موعد در حال صورت گرفتن است ولی درد دفع جنین سقط شده به همان نسبت که جنین کوچک تر است با درد زمان زایمان جنین رسیده متفاوت است .ممکن است پرده های جنینی پاره شده باشد و مایع درون کیسه اب خارج شود آن چیزی که بیشتر مادر را مضطرب می کند کار نیمه تمامی است که با عشق آن را دنبال می کرد.

علائم و نشانه های سقط غیر قابل اجتناب :

خون ریزی متوسط تا شدید مشهود است.

دهانه رحم حداقل 1 سانتی متر باز است .

جفت و جنین در داخل رحم هستند .

انقباضات در ناحیه زیر دل و دردهای کمر به میزان متوسط تا شدید حس می شود.

تحت شرایط بالا سقط قریب الوقوع است در صورت تایید سقط درمان خارج کردن محصولات حاملگی به وسیله کورتاژ است

2) سقط کامل و سقط ناقص :

بر حسب میزان خروج جنین / جفت و پرده های جنینی سقط کامل و سقط ناقص را تعریف می کنیم .

الف ) سقط کامل : معمولا قبل از هفته 8 حاملگی رخ می دهد .جنین و پرده ها کاملا خارج می شوند .خونریزی بعد از خروج کامل محصولات بارداری به تدریج کم می شود .دردهای زیر دل بهبودی می یابند .در معاینه دهانه رحم ممکن است باز و یا بسته باشد نکته مهم این است که حتما باید از خروج کامل محصولات بارداری مطمئن شویم .

ب ) سقط ناقص

معمولا بعد از هفته 10 بارداری رخ می دهد قسمتی از جفت یا پرده ها در رحم باقی می ماند و بقیه محصولات بارداری دفع می شود.خون ریزی شدید یا متوسط است ولی تا قبل از خروج کامل محصولات حاملگی ادامه دارد.در معاینه دهانه رحم باز است..بایستی به وسیله کورتاژ باقیمانده جفت و پرده ها را خارج نمود .

»»» سقط در بدن چگونه رخ می دهد ؟

اکثر سقطهای خودبخودی بین هفته 8- 12 بارداری رخ می دهد. این زمان زمانی است که هورمون جفتی به سطح بالای کافی برای حفاظت از جنین نرسیده است . در حالی که در این زمان سطح پروژسترون مترشحه از جسم زرد رو به کاهش است .تحت اثر علتهای مختلف سقط رخ می دهد .مثلا ممکن است سن بالای پدر یا مادر موجب به وجود آمدن جنین ناقص الخلقه ای شود که امکان ادامه حیات ندارد و سقط می شود. ویا مصرف دارویی خاص و ناهنجاری زا با عث مرگ جنین سالم می شود.به هر صورت مرگ بافتها و قسمتهایی که تغذیه جنین را به عهده دارند موجب مرگ جنین می شود و جنین جداشده به عنوان جسم خارجی در رحم عمل می کند در نتیجه رحم دچار انقباض و درد می شود ( مشابه زمان قاعدگی ) به دنبال آن خونریزی و دفع جنین صورت می گیرد . علایم بالینی در افراد مختلف متفاوت است و همین تفاوت درمان خاص خود را می طلبد .

»»» چه مدت بعد از سقط تخمک گذاری انجام می شود و خطر بارداری وجود دارد ؟

حدود 2 هفته بعد از سقط تخمک گذاری رخ می دهد . بنا بر این بلافاصله بعد از سقط بایستی به فکر روش پیشگیری مناسب بود . و حداقل بارداری را باید به 3 ماه آینده موکول کرد.

 

»»»تعریف سقط مکرر چیست؟

سقط مکرر به بروز سه یا بیشتر سقط ، قبل از نیمه اول بارداری، اطلاق می شود و در هر 300 بارداری یک مورد حادث می شود.سقط خود به خودی شایع ترین عارضه بارداری است وبرای زوجینی که تمایل به داشتن فرزند دارند ، استرسهای روحی فراوانی ایجاد می کند.حدود 15 درصد بارداریهایی که از نظر کلینیکی تشخیص داده می شوند در نیمه اول بارداری سقط می شوند.

»»»بررسی بالینی برای تعیین علت سقط چه زمانی انجام می شود؟

بررسی های بالینی برای مشخص نمودن علت سقط وقتی لازم است که دو سقط خود به خودی متوالی ایجاد شود . به خصوص وقتی که ضربان قلب جنین ، قبل از بروز سقط تشخیص داده شده باشد ، سن مادر بیش از 35 سال ویا زوجین به سختی باردار شده باشند.

»»»چه عللی سبب سقط مکرر می شوند ؟

حالات غیر طبیعی کروموزومی والدین تنها علت غیر قابل بحث سقط مکرر است . چنین حالات غیر طبیعی کروموزومی در 5 درصد زوجین که دچار سقط مکرر می شوند حادث می شود . سایر علل عبارتند از : حالات غیر طبیعی آناتومیکی ( تشریحی) رحم که 12 درصد موارد را تشکیل می دهد. مشکلات هورمونی 17 درصد و عفونتها 5 درصد علل ، فاکتورهای ایمنی 50 درصد وعلل متفرقه دیگر حدود 10 درصد علت سقط مکرر را تشکیل می دهد . بعد از ارزیابی واقعی در 60 درصد موارد علت سقط مکرر غیر قابل توجیه باقی می ماند .

»»»چه علائمی احتمال وجود عامل ژنتیکی را مطرح می کند؟

سابقه به دنیا آوردن فرزند سالم وزنده ونداشتن نسبت فامیلی برای رد حالات غیر طبیعی کروموزومهای والدین کافی نیستند ولی سابقه سقط مکرر ومرگ داخل رحمی وتولد جنین با بیماریهای مادرزادی جنینی ممکن است با حالات غیر طبیعی کروموزومی همراه باشد.

»»»چه علل تشریحی (آناتومیکی) باعث سقط مکرر می شوند؟

این علل ممکن است مادرزادی یا اکتسابی باشد . این حالات غیر طبیعی تشریحی ممکن است به ایجاد دیواره یا پرده ای داخل رحم منجر شود . این اختلال می تواند در صورت استفاده مادر از بعضی هورمونها در دوران بارداری در جنین مونث ایجاد شود . حالات غیر طبیعی دهانه رحم ونارسایی دهانه رحم از علل تشریحی دیگر سقط مکرر هستند . دیواره داخل رحمی ممکن است با 60 درصد خطر سقط خود به خودی همراه باشد. سقط سه ماهه دوم شایع ترین فرم سقط در این اختلال تکاملی رحمی است ولی در صورتیکه سلول تخم روی دیواره جایگزین شود ممکن است سقط سه ماهه اول نیز ایجاد شود.از علل اکتسابی وتشریحی که به سقط مکرر منجر می شود چسبندگیهای داخل رحمی وفیبروم رحمی است که با به هدر ریختن خون داخل رحمی می تواند باعث سقط مکرر شود.

»»»عوامل هورمونی که باعث سقط مکرر می شوند کدامند؟

اختلالات هورمونی که به سقط مکرر منجر میشوند عبارتند از: اختلالات وضعف تخمدان ، دیابت شیرین وبیماریهای تیروئیدی.تداوم حاملگی در خلال دو ماه اول بارداری وابسته به تولید پروژسترون از تخمدان می باشد که اگر به مقدار کافی تولید نشوند سلولهای جفتی رشد کافی نخوهند داشت وبه سقط خود به خود منجر میشود . علت سقط در دیابت شیرین ممکن است اختلال در جریان خون رحمی باشد .کم کاری تیروئید بیماری هورمونی دیگری است که باعث سقط مکرر می شود واین به دلیل تاثیر روی تخمک گذاری و اختلال عملکرد تخمدانها ایجاد می شود.

»»»آیا علل عفونی نیز به عنوان علت سقط مکرر مطرح می شود ؟

بله ، همراهی عفونتها با سقط مکرر از علل سقط محسوب می شود . عفونتهای دستگاه تناسلی زنان با عوامل میکروبی، ویروسها وقارچها به عنوان علت سقط مطرح شده است . از نظر تئوری به نظر می رسد که فعالیت سیستم ایمنی در مقابل این عفونتها باعث سقط در مراحل اولیه میشود، اما مدارک زیادی نقش این عوامل بیماری زا را در سقط مراحل دیرتر بارداری، مرگ داخل رحمی ، پارگی زودرس کیسه آب و زایمان زودرس نشان می دهد .

»»»عوامل ایمنی چگونه می تواند سبب سقط مکرر شوند ؟

در این نوع سقط مکرر موادی در خون ایجاد می شود که باعث چسبندگی پلاکت ها واختلالات عروقی جفت وسقط می شود . گاهی در این نوع سقطها موادی بر ضد سلولهای جفتی یا اسپرم ساخته می شود که به سقط در مراحل اولیه منجر می شود.

»»»عواملی که به سقط مکرر منجر می شوند چه نام دارند؟

سایر عوامل موثر در سقط عبارتند از : سموم محیطی ، به خصوص سموم فلزات سنگین ، داروهای شیمی درمانی ، استنشاق دارو های بیهوشی ، اعتیاد وسیگار ، اشعه های یونیزه وبیماریهای مزمن . این عوامل باعث اختلال جریان خون رحمی می شوند و می توانند در ایجاد سقط مکرر نقش داشته باشند . دلایلی نشا ن ندارد که نشان دهد ورزش در حد متوسط همراه با سقط مکرر است.

»»»برای تعیین علت سقط خودبه خودی چه بررسی هایی را باید قبل از بارداری انجام داد؟

با سوالاتی که از بیمار می شود میتوان اطلاعاتی را کسب کرد .این سولات عبارتند از :

1- وضعیت وخصوصیات سقطهای قبلی و سن حاملگی در زمان سقط

2-پرسش در مورد تماس با سموم وداروهای محیطی

3- عفونتهای زنانگی ومامایی

4- سوال در مورد آزمایشهایی که نشان دهنده سقط ایمنی است .

5- سوال در مورد نسبت فامیلی باهم

6- پرسش در مورد سابقه سقطهای مکرر در فامیل

7- پرسش در مورد تستها وآزمایشهای تشخیصی قبلی ودرمانهای انجام شده

8- سوال در مورد بررسی آسیب شناسی وکروموزومی جنین سقط شده

تقریبا 60 درصد حاملگیهای سقط شده قبل از 8 هفته بارداری یک اختلال کروموزومی را نشان می دهد ، به خصوص این حالات در حاملگی های سقط شده فاقد جنین پیش می آید.

»»»چه بررسی های آزمایشگاهی در مورد سقط خود به خودی صورت می گیرد؟

باید بررسی کروموزومی بیمار و همسر به عمل آید. باید بررسی تشریحی رحم با میکروسکوپ انجام شود . نمونه برداری رحمی نزدیک به عادت ماهیانه پریود ، برای بررسی وضعیت هورمونی تخمدان کمک کننده است . اندازه گیری های هورمونی از خون باید به عمل آید. باید پلاکت ها شمارش شود. وموادی که در سقطهای ایمنی در خون ایجاد می شوند بررسی شوند . همچنین بررسی میکروبی از دهانه رحم برای عفونتها لازم است.

»»»بعد از بارداری چه مراقبتها وبررسی هایی باید در این بیماران انجام شود ؟

بعد از بارداری مراقبت شدید تحکیم روانی وقطعی کردن سلامتی داخل رحمی جنین لازم است . شیوع حاملگی خارج از رحم وحاملگی مولار (بچه خوره) در زنان با سابقه سقط خود به خودی مکرر افزایش می یابد.اندازه گیری هورمون جفتی در خون (HCG ) قبل از انجام سونوگرافی کمک کننده است . سپس در شرایطی که این هورمون به اندازه lu 1500 رسید باید بررسی سونوگرافی انجام شود وتا دو هفته بعد از سن حاملگی که سقطهای قبلی در آن اتفاق افتاده است ادامه یابد.

»»»سقط خود به خودی چگونه درمان می شود؟

درمان سقط مکرر بر اساس علتی که باعث سقط مکرر می شود صورت می گیرد.

 

»»»قوانین سقط در ایران چگونه است ؟

در هر صورت ما با یک حقیقت روبرو هستیم و آن اینکه در هر شرایطی سقطهای غیرقانونی در تمام جوامع وجود دارند . اسدی معاون دادگاه خانواده یک در مورد اینکه چرا سقط جنین به طور کلی مجاز نیست ؟ می گوید : قاعده حرمت دم در حقوق اسلام مورد پذیرش قرار گرفته است و بالاترین ارزش همانا جان انسانهاست که باید مورد حمایت قانون قرار گیرد . زن و مردی که عامل ایجاد طفلی هستند نباید بتوانند آزادانه نسبت به سلب حیات از طفل اقدام کنند . سپردن سرنوشت حیات جنین بدون هیچ قید و شرطی به مادر یا پدر خلاف قاعده حرمت خون و جان است . وی در خصوص اینکه در چه شرایطی افراد در ایران می توانند اقدام به سقط جنین کنند ؟ اظهار می کند : قبل از انقلاب اسلامی ماده 17 نظام نامه پزشکی شرایط سقط جنین که با مجوز قانون صورت می گیرد را روشن کرده بود و سقط جنین که به صورت غیر مجاز صورت می گرفت دارای مجازات حبس بود که این مجازات در قانون مجازات عمومی مصوب 1304 برای مباشر جرم ( اعم از مادر یا پزشک و ماما ) و همچنین برای معاون جرم ( کسی که مادر را راهنمایی به سقط جنین می کرد یا وسایل سقط را در اختیار او قرار می داد ) در نظر گرفته شده بود . پس از انقلاب اسلامی شورای نگهبان ماده 17 نظام نامه پزشکی را خلاف شرع اعلام کرد و تنها وقتی سقط جنین مجاز شناخته شده که قبل از حلول روح در جنین باشد و در صورت بارداری خطر مرگ برای مادر وجود داشته باشد . بر این اساس قانون تعزیرات مصوب 1362 در سه ماده به جرم انگاری سقط جنین پرداخت . جالب توجه اینکه مجازات مباشر در سقط جنین وقتی روح در جنین دمیده شد قصاص تعیین شده بود یعنی حیات جنین که حیاتی وابسته به غیر مستقل و غیر وابسته است مساوی و محترم شده بود . در حالی که در قصاص مماثله و تساوی شرط است در حال حاضر قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 در مواد 622 ، 623 ، 624 به سقط جنین عمدی و مجازات مباشر و معاون آن اختصاص دارد . مطابق ماده 622 که موضوع سقط جنین همراه با اذیت و آزار است هر کس عالماً و عامداً به واسطه ضرب و جراحت وارده به زن حامله ، موجب سقط جنین وی شود علاوه بر اینکه باید دیه ضرب و جراحت وارده به زن را بپردازد یا نسبت به آن قصاص شود از بابت سقط جنین به حبس از یک تا سه سال محکووم می شود . ماده 623 مربوط به مجازات افراد غیر متخصص است که وسیله سقط را در اختیار زن حامله قرار می دهند که مجازات شش ماه تا یک سال حبس برای وی در نظر گرفته شده است ماده 624 قانون مجازات اسلامی مربوط به مجازات افراد متخصص مثل طبیب ، ماما یا داروفروش است که مباشرت به اسقاط جنین می کنند یا وسایل سقط جنین را در اختیار زن حامله قرار می دهند . مجازات این افراد به لحاظ اینکه در حرفه مقدس پزشکی و ... فعالیت دارند و مسؤولیت اخلاقی بیشتری نسبت به حفظ قانون دارند بیشتر در نظر گرفته شده است . ( حبس از دو تا پنج سال ) نکته قابل توجه این است که مقنن در ماده 623 به افراد غیر متخصص این فرصت را داده که با اثبات این امر که سقط جنین برای حفظ حیات مادر ضروری بوده است از مجازات معاف شوند اما در ماده 624 چنین دفاعی را برای افراد متخصص قرار نداده است که این تفکیک جای سؤال دارد . چگونه یک فرد غیر متخصص می تواند ضرورت سقط را تشخیص دهد اما فرد متخصص چنین حقی ندارد . در تمامی موارد فوق مباشر جرم محکوم به پرداخت دیه جنین به اولیای دم طبق ماده 478 قانون مجازات اسلامی می باشد . دیه جنین قبل از حلول روح به حسب مرحله ای که در آن به سر می برد از بیست دینار تا صددینار است که با توجه به نرخ دیه در سال جاری پنج میلیون ریال است و دیه جنینی که روح در آن دمیده باشد دیه فرد کامل است که براساس جنسیت جنین پرداخته می شود .

اسدی در مورد اینکه مجازات مادر برای سقط جنین چیست می گوید : چنانچه مادر مباشر جرم سقط جنین باشد مشمول هیچ یک از مواد 622 ، 623 ، 624 قانون مجازات اسلامی نمی تواند قرار بگیرد چون نحوه نگارش این مواد به گونه ای است که مادر را شامل نمی شود و با توجه به اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها و اصل تفسیر مضیق ( تنگنا ) قوانین اجرایی می توان گفت برای مادر ساقط کننده جنین مجازات تعزیری در نظر گرفته نشده است اما پرداخت دیه در ماده 487 قانون مجازات اسلامی به ولی دم جنین ( پدر ) باید توسط مادر صورت بگیرد . همچنین مطابق ماده 489 اگر زنی جنین خود را سقط کند دیه آن را در هر مرحله ای که باشد باید بپردازد و خود از آن دیه سهمی نمی برد . همچنین زنی که از مباشر جرم سقط جنین تمکین می نماید و از وی می خواهد که جنین او را سقط کند به عنوان تسهیل کننده جرم سقط جنین ( معاون جرم ) محسوب گردد اما همچنان که ذکر شد مشمول مجازاتهای تعزیری مندرج در مواد 622 الی 624 قرار نمی گیرد . در خصوص مجازات پدر جنین چنانچه وی صرفاً رضایت به سقط جنین داده باشد نظر به اینکه مباشرتی در عمل سقط نداشته و داشتن رضایت هم از مصادیق معاونت در جرم نمی باشد مجازاتی برای او نیست اما اگر یکی از اعمال معاونت را انجام داده باشد مثلا زن را تحریک یا تهدید به انجام سقط کرده باشد یا وسایل سقط جنین را برای او فراهم کند مشمول مجازات مندرج در ماده 623 خواهد شد . لازم به ذکر است که در سال 83 آیین نامه ای در خصوص سقط جنین تدوین شد که به احصاء موارد و بیماریهایی که با وجود این بیماریها سقط جنین قانونی محسوب می شود پرداخته شد بنابراین در حال حاضر موارد و جهاتی که اجازه سقط جنین به طور قانونی داده می شود توسعه یافته است . به نظر این جانب با عنایت به اینکه آمار سیاه جرم سقط جنین ( سقط جنین هایی که کشف نشده و در فرآیند کیفری وارد نمی شوند ) تقریباً صد در صد است یعنی اکثریت قریب به اتفاق سقط جنین های صورت گرفته به طور غیر قانونی ، کشف نمی شوند و مورد تعقیب قرار نمی گیرد و با توجه به اینکه سقطهای جنین غیرقانونی در شرایط بهداشتی بسیار بد و خطرناک صورت می گیرند بهتر است به این مقوله و اصلاح قوانین و مقررات مربوط بیشتر توجه شود .

منبع :

دکتر فاطمه قائم مقامی

متخصص زنان وزایمان ، فوق تخصص سرطانهای زنان

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران تاریخ قرارگیری مطلب بعدی: 10/5/85

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر